اب اکسیژنه را ازکجا تهیه نماییم

آب اکسیژنه:

هیدروژن پر اکسید یک ماده شیمیایی به فرمول H₂O₂ است. این ماده بیش از 150 سال پیش ساخته شده است و به دلیل اینکه در فرمول آن نسبت به آب، یک اکسیژن بیشتر وجود دارد. به آن نام «آب اکسیژنه» داده‌اند. این ماده را به‌صورت محلول در آب با درصدهای وزنی /وزنی 3%، 30%، 35%، 60% و 70% تهیه می‌کنند و آن را در محیط اسیدی، تاریک و سرد نگهداری می‌کنند. ویژگی‌های زیر باعث گسترش استفاده از این ماده شده است:

1-  روش تهیه‌ی آن آسان است.

2-  ماده‌ی ارزان قیمتی است.

3-  بخار سمی ندارد (البته محلول غلیظ آن اندکی بخار دارد).

4-  محصول جانبی مضر برای محیط زیست ندارد.

5-  زیست تخریب‌پذیر است.

کاربردهای آب اکسیژنه:

1-  سفیدکننده و رنگبر: از هیدروژن پر اکسید (آب اکسیژنه)برای سفید کردن چوب، خمیر کاغذ، الیاف پارچه، نخ ابریشم، پشم، مو و الیاف مصنوعی مانند نایلون (پلی‌استر)استفاده می‌شود. این ماده همچنین می‌تواند با مواد شیمیایی دیگر واکنش نشان داده و رنگ‌ آنها را تغییر داده یا از بین ببرد؛ برای نمونه، پتاسیم پرمنگنات یک جامد بنفش‌رنگ است که در اثر واکنش با آب اکسیژنه در محیط اسیدی به رنگ صورتی تبدیل می‌شود.

H⁺ + 5H₂O₂                                     8H₂O + 5H_{2 +} 2Mn²⁺ 6 +Mno₄^-  2

2-   اکسیدان در صنایع بهداشتی و آرایشی

3-  تصفیه‌ی آب: آب اکسیژنه در تصفیه‌ی آب برای گندزدایی و از بین بردن طعم و بوی بد آب که به دلیل وجود یون‌های آهن و H₂S است، به‌کار می‌رود.

4-   استریلیزه‌کننده در صنایع غذایی

5-   تمیزکننده در مواد شوینده

ویژگی‌های شیمیایی هیدروژن پراکسید:

الف)در اثر نور، گرما و برخی از مواد شیمیایی مانند زنگ آهن، تجزیه می‌شود.

H₂O_2(aq)                                     2H₂O_(l) + H_2(g)2

ب)در واکنش‌های اکسایش و کاهش شرکت می‌کنند و با تغییر عدد اکسایش ماده‌ای که با آن واکنش می‌دهد، سبب رنگ یا از بین رفتن آن ماده می‌شود. به‌طوری که آب اکسیژنه را یک اکسیدکننده (اکسیدان)خوب می‌شناسند.

H₂O + H₂S

H₂O₂ + 2Fe²⁺ + 2H⁺2

اب اکسیژنه:رنگ بر

اگر کاغذ سفید مورد نظر باشد، عملیات شست‌وشو (سفید کردن)نیز باید در فرایند ساخت منظور شود. رنگبری از طریق لیگنین زدایی که سبب سفید شدن دائمی کاغذ می شود را می توان در مورد خمیرهای شیمیایی انجام داد. این فرایند در چند مرحله و معمولاً به وسیله اب اکسیژنه ، اکسیژن و سایر ترکیب های رنگبر عملی می شود.اگرچه در بعضی شرکتها از کلر نیز برای اینکار استفاده می کنند ولی بدلیل مشکلات شدید محیط زیستی استفاده ان در دنیا منسوخ شده است.

کلر در سال 1774 توسط شیل کشف شد و خواص رنگبری آن در سال 1784 توسط بوتوله اعلام گردید. اما حدود یک قرن پس از این تاریخ تولید صنعتی کلر از طریق تجزیه الکترولیتی کلرید سدیم میسر شد و پس از آن، مصرف کلر در صناایع مختلف رواج یافت. حدود پنجاه سال پس از این تاریخ، مصرف کلر به عنوان رنگبر و سفید کننده در صنعت خمیر کاغذ آغاز شد

 به دلیل مشکلات زیست محیطی، در طی چند سال آینده، احتمالاً استفاده از گاز کلر برای رنگبری منسوخ خواهد شد و استفاده از دیوکسید کلر رونق خواهد یافت. اما در دراز مدت، مواد شیمیایی فاقد کلر (اکسیژن، هیدروژن ***د و اوزون)جای دیوکسید کلر را خواهد گرفت

نشاسته:صاف کننده سطح کاغذ و افزایش مقاومت

نشاسته های کاتیونیک عمدتا برای حفظ و نگهداری الیاف و رنگدانه ها روی کاغذ مصرف می شوند، همچنین استفاده از اینها باعث بهبود و استحکام در مقابل پارگی و پایداری در مقابل تا خوردن کاغذ می شوند، همچنین به عنوان امولسیفایر برای ضد آب کردن کاغذهای چسب زنی و آهار زنی و در تصفیه و پالایش سنگ معدن به عنوان عوامل انباشتگی و لخته کنندگی مورد استفاده قرار می گیرند

گچ: شفافیت کاغذ

یک وجه اصلی صنعت کاغذسازی، فرایندی است که در آن الیاف معلق در آب تحت عمل پرداخت مکانیکی شدید قرار گیرند. عمل کوبیدن یا تصفیه، بر خصوصیات مکانیکی کاغذ اثر دارد. برای مثال افزایش پرداخت، موجب افزایش استحکام چگالی ظاهری الیاف است و اثر مستقیم آن بر روی الیاف، ایجاد انعطاف پذیری بیشتر آنهاست که موجب می‌شود الیاف بر روی یکدیگر خوابیده و سطح تماس بیشتری به‌وجود آید. به این ترتیب، اتصال بین الیاف تقویت می‌شود. البته این فرایند بسیار پیچیده است.در تولید کاغذهایی که از آنها برای چاپ یا نوشتن استفاده می‌شود، نوعی ماده پُر کننده به‌کار می‌رود. استفاده از این ماده نتایج بسیاری دارد مانند افزایش میزان ماتی، صافی، و یکنواختی کاغذ. مواد پرکننده رایج، چینی و گچ (کربنات کلسیم)است. سهم مواد پرکننده در کاغذ می‌تواند زیاد و بین 10 تا 15درصد وزن کاغذ را تشکیل دهد.

پلاستیک:

به کاغذ موادی (پلاستیک؛)، البته به مقدار بسیار کم، می‌افزایند تا به آن ویژگی خاص بدهند، مثلا آن را در برابر رطوبت مقاوم کند یا بر شفافیت آن بیفزایند و رنگ و سایه آن را تنظیم کنند.پوشش و پرداخت سطح کاغذ. مواد پوششی عمل‌آور سطح کاغذ، اجزای مهم غیرالیافی کاغذ را تشکیل می‌دهد. یکی از این نمونه‌ها کاغذهای براق مورد استفاده در مجله‌ها و نیز کاغذهای ضد آب هستند که گاه برای کتاب‌ها نیز به‌کار می‌روند.

رنگ:

تولید کاغذهای رنگی

مشخصات محصول:

• نام شیمیایی: آب اکسیژنه.
• اسامی مترادف با آب اکسیژنه: هیدروژن ***د، هیدروژن پراکساید، دی هیدروژن دی اکساید.
• فرمول شیمیایی: H2O2.
• گرید محصول: 1. آب اکسیژنه صنعتی 2. آب اکسیژنه آزمایشگاهی.
• شکل ظاهری: مایع
• حلالیت در آب: قابل حل می باشد.

آب اکسیژنه چیست؟

هیدروژن پرواکسید (آب اکسیژنه)یک اکسنده است که به عنوان سفید کننده مورد استفاده قرار می گیرد. هیدروژن پراکسید را می توان ساده ترین پراکسید دانست. آب اکسیژنه خالص یک مایع ناروانی است که آبی کمرنگ می باشد و به سختی می توان آن را تهیه نمود. آب اکسیژنه ای که امروزه به اسم آب اکسیژنه رقیق فروخته می شود محلولی است از آب اکسیژنه در آب که مقدار بسیار جزیی از آن آب اکسیژنه است.که هماند آب، بی رنگ و بی بوست و تلخ مزه و به مقدار کم اسیدی می باشد.این مایع اکسیدکننده ای قوی است. پراکسیدها مشتقات پراکسید هیدروژن هستند که در آنها به جای هر هیدروژن، یک فلز یک ظرفیتی و یا دو ظرفیتی وجود دارد. پراکسید فلز های قلیایی و قلیایی خاکی با فرمول های مولکولی هستند.

تاریخچه: آب اکسیژنه در سال 1918 توسط تنارد کشف شده است. تنارد آب اکسیژنه را به صورت مقادیر ناچیز از واکنش نور خورشید بر روی آب دارای اکسیژن حل شده بدست آورد. او متوجه شد که خواص شیمیایی به طور گسترده متفاوت از خواص شیمیایی آب است.

موارد مصرف و کاربرد پراکسید هیدروژن:

آب اکسیژنه در صنایع مختلف کاربرد دارد:

1. در صنعت نساجی: سالانه در دنیا بیش از هفتصد هزار تن مواد رنگ زا، تولید می شود که نصف آنها آزو هستند. رنگ زاهای آزو دارای یک یا چند پیوند آزو هستند و جزو پراهمیت ترین گروه رنگ زاهای سنتزی می باشند که به مقدار زیادی تولید می شوند و کاربردهای فراوانی در صنعت های مختلف به خصوص نساجی دارند. هدف رنگبری پساب های رنگی صنایع نساجی و نیز حذف COD که از آنها تولید می شوند با استفاده از فناوری اکسیداسیون فتوشیمیایی پیشرفته با کاربرد تابش فرابنفش / آب اکسیژنه است. منبع تابش، یک لامپ فرابنفش جیوه ای کم فشار 55 وات با شدت تابش 50000 میکرووات ثانیه بر سانتی متر مربع است. ماده اکسید کننده مورد استفاده، پراکسید هیدروژن 30 درصد و ماده رنگزا، I.Direct red 80 از گروه رنگ های آزو (به دلیل کاربرد و مصرف زیاد)می باشد. برای بررسی پارامتر های تاثیر گذار مانند اثر نور UV، تاثیر زمان تابش نور UV، غلظت پراکسید هیدروژن، غلظت اولیه ماده رنگ زا و PH، آزمایش ها در پنج مرحله جداگانه براساس روش های استاندارد، انجام می گیرند.

نتایج آزمایشها نشان داده استفاده از آب اکسیژنه به تنهایی بعد از گذشت 24 ساعت 5.7 درصد رنگ و 3.5 درصد COD را حذف می کند. شرایط بهینه جهت حذف رنگ و COD حاصل از آن در فرآیند UV/H2O2 شامل غلظت 150 میلی گرم بر لیتر از آب اکسیژنه (به صورت خالص)، PH خنثی و غلظت های پایین رنگ تعیین گردیده. بنابراین راندمان عوامل تابش فرابنفش و آب اکسیژنه به تنهایی مطلوب نیست چون آنها به تنهایی نمی توانند عوامل اصلی تجزیه کننده رنگ زا یعنی رادیکال هیدروکسیل را به اندازه تولید نمایند.

2. کاربرد در استخر ها: بعضی از میکروارگانیسم های بالقوه بیماری زا، مانند باکتری ها، قارچ ها و تک یاخته ای از جمله عامل های مشکل زایی هستند که در کارگاه های تکثیر و پرورش آبزیان باعث کاهش تولید می شوند البته استفاده از مالاشیت گرین تا مدت طویلی به عنوان یک ترکیب موثر در کنترل آلودگی های قارچی، باکتریایی و انگلی آبزیان به ویژه در دوران انکوباسیون تخم قزل آلا، مورد استفاده قرار می گرفته، اما به خاطره اثرات و عوارض بد آن بر روی انسان و انواع آبزیان، مانند کاهش قدرت باروری، سرطان زایی و جهش زایی، بیش از دو دهه است که استفاده از آن منع شده است.

   مالاشیت گرین پس از جذب در بافت های بدن ماهی، به لوکومالاشیت گرین احیا می شود که یک ماده چربی دوست و دارای خاصیت ماندگاری طولانی در بافت ها بوده و بیشتر خواص سمی آن را به این متابولیت احیا شده نسبت می دهند. استفاده از آب اکسیژنه در صنعت آبزی پروری به عنوان یک ماده تاثیرگذار در ضد عفونت های قارچی، باکتریایی و انگلی از زمان های گذشته مورد استفاده قرار می گرفته. اما اثرات بد زیست محیطی ناشی از استفاده مکرر از آلاینده های شیمیایی در کارگاه های تکثیر و پرورش آبزیان، دلیلی شده است برای پیدا کردن جایگزین های طبیعی از جمله انواع عصاره ها و اسانس های گیاهی. آب اکسیژنه همچنین برای حذف مواد آلی و معدنی که موجب فساد آب استخر می شوند استفاده می شود. تزریق این عنصر قبل از دستگاه UV باعث ایجاد رادیکال های  OH می شود که بیش از چند ثانیه در دسترس نمی باشند و در این مدت با خاصیت شدید اکسیدکنندگی خود، مواد باقی مانده آلی و معدنی را تجزیه می کند. بدین ترتیب نیاز به تعویض آب استخرها کاهش می یابد.  استفاده از آب اکسیژنه در استخرها باعث:

• آب اکسیژنه موجود در آب با دوز صحیح، برای شناگر غیر قابل تشخیص است.
• با آب بخوبی مخلوط می شود، غیر فرار است و تا زمان اکسید کردن مواد آلی در آب باقی است.
• خالص است و ایجاد املاح نمی کند.
• خورنده نیست و در نتیجه به تجهیزات و تاسیسات آسیب نمی رساند.
• ایجاد کف نمی کند، بی بو و بی طعم است.
• غیر سمی است.
• ایجاد رسوب نکرده و در نتیجه آب کاملا شفاف می ماند.
3. 3. کاربرد در پزشکی: هدف ترمیم زخم های که به دلیل عمل جراحی ایجاد شده اند با مراقبت های پیش و پس از عمل جراحی یا تروما ارتباط دارد. امروزه بر سر انتخاب روش درمان در زخم ها اختلاف وجود دارد. این اختلاف به ویژه در مورد استفاده موضعی ترکیبات مورد استفاده وجود دارد. اگر بخواهیم اثر بخشی تتراسایکلین و آب اکسیژنه موضعی در ترمیم زخم های تروماتیک صورت را مورد بررسی قرار دهیم باید بگوییم که روش بررسی این مطالعه یک کار آزمایی بالینی تصادفی می باشد. این کار آزمایی روی 76 بیمار دارای زخم در ناحیه صورت انجام گرفته و بیماران با روش تصادفی به دو گروه تقسیم شدند، در گروه اول از تجویز موضعی محلول ***د هیدروژن 2% و گروه دوم به مدت 5 روز تحت درمان با پماد استریل تتراسایکلین 1% قرار گرفتند. در چهارمین روز ترمیم، روند بهبود زخم با توجه به الگوی طراحی شده ای مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها دو گروه تتراسایکلین و آب اکسیژنه از نظر فاصله لبه های زخم از یکدیگر، اریتم و پاره شدگی اختلاف معنی داری را نشان ندادند. نتیج گیری بدین صورت استکه با توجه به نتایج به نظر می رسد که اثر بخشی تتراسایکلین موضعی و ***د هیدروژن بر تسریع روند بهبود زخم های تروماتیک صورت اختلاف آماری معنی داری با هم ندارند. آب اکسیژنه همچنین در گذشته به دلیل خاصیت ضد عفونی کننده آن در پانسمان زخم های عفونی استفاده می شده اما امروزه به دلیل آسیبی که به بافتهای مجاور وارد می کند دیگر در پانسمان استفاده نمی شود و فقط گاهی برای ضد عفونی کردن لوازم پزشکی مورد استفاده قرار می گیرد. از آنجا که آب ااکسیژنه بو بر است گاهی برای درمان زخم های بدبو نیز استفاده می شود. در قرص های اریتزون 36% آب اکسیژنه به 64% اوره متصل است و چون این قرص ها را در دهان قرار می دهند، اکسیژن می دهد. پس هم میکروب های دهان را می کشد و هم دندان ها را سفید می کند. آب اکسیژنه رقیق را برای قرقره کردن هم بکار می برند همچنین لکه شراب قرمز و خون و قهوه و غیره را هم می توان بوسیله آب اکسیژنه پاک نمود. بسیاری از خمیر دندان ها و سایر اجسامی که برای پاک کردن دندانهابکار می رود در موقع استعمال تولید آب اکسیژنه می کنند و اکسیژن این آب اکسیژنه دندان را سفید می کند.
   4. اکسیدان در صنایع بهداشتی و آرایشی: اگر موی سیاه سر را با مخاطی از 100 گرم آب اکسیژنه 30% و چهار قطره محلول 25% /امونیاک تر نمایند و پس از 10 تا 20 دقیقه با آب خالص و سپس با محلول اسید استیک دار بشویند. بور مایل به قرمز می شود. وجود آمونیاک از این جهت لازم است که آب اکسیژنه در حضور قلیایی ها سریعتر اکسیژن می دهد و در نتیجه موها تند تر بور می شوند. مصرف مکرر آب اکسیژنه برای مو مضر است زیرا که مو را شکننده می نماید.
   5. سفید کننده و رنگبر: از هیدروژن پراکساید برای سفید کردن چوب، خمیر کاغذ، الیاف پارچه، نخ ابریشم، پشم، مو و الیاف مصنوعی مانند نایلون (پلی استر)استفاده می شود. این ماده همچنین می تواند با مواد شیمیایی دیگر واکنش نشان داده و رنگ آنها را تغییر داده یا از بین ببرد برای نمونه، پتاسیم پرمنگنات یک پودر جامد بنفش رنگ است که در اثر واکنش با آب اکسیژنه در محیط اسیدی به رنگ صورتی تبدیل می شود.

   6. در جنگ جهانی دوم آب اکسیژنه 85% را برای اکسیداسیون سریع الکل در زیر دریایی ها و موشک ها مصرف می کردند. آب اکسیژنه رقیق را برای قرقره کردن هم بکار می برند.

      6. اثر آب اکسیژنه و ملتاتونین بر بلوغ هسته ای اووسیت در شرایط برون تنی: عوامل مختلفی در محیط کشت مانند تعادل تغذیه و هورمونی و همچنین تنش های متنوع مثل اکسیداتیو، گرما و. در بلوغ آزمایشگاهی تخمک اثرگذار می باشند. کشت تخمک در محیط آزمایشگاهی به دلیل تغییر در شرایط رشد مانند افزایش نور، اکسیژن، غلظت بالی متابولیتها و سوبسترها سبب افزایش تولید رادیکال های آزاد در طول مدت زمان متابولیسم هوازی تخمک می شوند و در نتیجه تنش اکسیداتی را افزایش می دهد. رادیکال های آزاد، اتم ها یا مولکول هایی هستند که به سبب دارا بودن یک یا چند الکترون جفت نشده، از فعالیت زیادی برخوردارند و به دلیل داشتن تک الکترون، هنگام گردش خون، می توانند به ماکرو مولکول های حیاتی مانند لیپیدها، پروتئین ها، DNA جانداران و کربوهیدرات ها متصل شده و آسیب جبران ناپذیری وارد کنند.
      7. آب اکسیژنه در بی رنگ کردن شاخ، پشم گوسفند، پنبه، کتان، کنف، کاه، چوب، کاغذ، روغن، چربی، واکس، صابون، ابریشم، عاج، پر و. بکار می رود.

:

روش های تولید آب اکسیژنه به صورت زیر می باشد:

1. فرآیند خود اکسایش: یکی از مشتقات آنتراکینون بر اثر واکنش با هیدروژن در مجاورت کاتالیزر پالادیوم به آنتراهیدروکینون تبدیل می شود. با عبور هوا از این ماده، محلول پراکسید هیدروژن 20%وزنی بدست می آید.
2. روش الکترولیز: از الکترولیز محلول اسید سولفوریک 50% وزنی یا محلول اسید سولفوریک و سولفات، پراکسو دی سولفات و در نهایت از هیدرولیز آن پراکسید هیدروژن در آند و هیدروژن در کاتد بدست می آید. پراکسید هیدروژن را در دمای بالا و فشار کم جدا کرده و پس از تغلیظ سازی، محلول 30% وزنی بدست می آید.
3. با استفاده از باریم پراکسید، سولفوریک اسید 20%، باریم کربنات، یخ می توان آب اکسیژنه تهیه کرد. به این ترتیب که در یک ارلن 25 میلی لیتر سولفوریک اسید 20% ریخته و بعد از سرد کردن ارلن را در آب یخ می گذاریم به تدریج 5 گرم Bao2 به آن اضافه می کنیم ارلن باید کماکان در آب یخ باشد. در این حالت باریم سولفات ته نشین می شود سپس به آن حدود یک گرم BaCO3 جامد اضافه کرده سپس رسوب را صاف می کنیم محلول زیر صافی همان آب اکسیژنه می باشد.
4. این بار با استفاده از باریم پراکسید، سولفوریک اسید آب اکسیژنه تهیه می کنیم: سی گرم باریم پراکسید را در بشری با مقداری آب به صورت خمیر در می آوریم. در ارلن 60 میلی لیتر سولفوریک اسید 4 نرمال می ریزیم و آن را در یک تشت آب یخ قرار داده تا کاملا سرد شود. به تدریج خمیر باریم پراکسید را به آن اضافه می کنیم و مخلوط می کنیم. بعد از اتمام باریم پراکسید رسوب را صاف می کنیم. محلول زیر صافی همان آب اکسیژنه می باشد.
5. با استفاده از باریم پراکسید و کپسول گاز آب اکسیژنه تهیه می کنیم: 10 گرم باریم پراکسید را در ارلن در آب یخ به صورت معلق در می آوریم و به آن مقداری گاز کربن دی اکسید وارد می کینم. رسوب را با صاف کردن از آب اکسیژنه جدا می کنیم.
6. با استفاده از فسفریک اسید، پراکسید سدیم، آب اکسیژنه تهیه می کنیم: به این صورت که در یک لوله آزمایش مقدار 10 میلی لیتر فسفریک اسید میریزیم و آن را در ظرف آب یخ نگه می داریم بعد از سرد شدن مقدار کمی سدیم پراکسید اضافه می کنیم.

ایمنی پراکسید هیدروژن:

خطرات حاد:

1. حریق و آتش سوزی: غیر قابل اشتعال اما می تواند باعث اشتعال مواد قابل اشتعال شود، بسیاری از واکنش ها منجر به آتش سوزی یا انفجار می شود.
2. انفجار: خطر انفجار در تماس با سطوح داغ یا فلزات کاتالیزگر.
3. تماس تنفسی: گلودرد، سرفه، سرگیجه، تهوع، کمبود نفس.
4. تماس پوستی: خورنده است، خال های سفید، قرمزی، سوزش پوست، درد.
5. تماس چشمی: خورنده است، قرمزی، درد، عدم وضوح دید، سوختگی شدید و عمیق چشم.
6. بلع و گوارش: گلودرد، دردشکم، تهوع، استفراغ.

پیشگیری:

1. حریق و آتش سوزی: از تماس با مواد قابل اشتعال، مواد احیاء کننده و سطوح داغ جلوگیری کنید.
2. انفجار: موجود نمی باشد.
3. تماس شغلی: از ایجاد ذرات و قطرات خودداری کنید، از هر گونه تماس با ماده بپرهیزید.
4. تماس تنفسی: استفاده از تهویه عمومی، تهویه موضعی یا حفاظت تنفسی.
5. تماس پوستی: استفاده از دستکش ایمنی و لباس حفاظتی.
6. تماس چشمی: استفاده از عینک ایمنی یا نقاب حفاظ صورت.
7. بلع و گوارش: خوردن، آشامیدن و استعمال دخانیات در هنگام کار ممنوع است.

کمک های اولیه:

1. حریق و آتش سوزی: مقدار زیادی آب، اسپری آب.
2. انفجار: در هنگام حریق سیلندرها را توسط اسپری آّب خنک نگه دارید.
3. تماس شغلی: در همه موارد با یک پزشک مشورت کنید.
4. تماس تنفسی: هوای تازه، استراحت، قرار گرفتن به حالت نیمه نشسته،به پزشک مراجعه کنید.
5. تماس پوستی: ابتدا پوست را با آب فراوان بشویید سپس لباسهای آلوده را از تن درآورید و پوست را دوباره بشویید، به پزشک مراجعه کنید.
6. تماس چشمی: ابتدا چشم را به مدت چند دقیقه با آب فراوان بشویید سپس به پزشک مراجعه کنید.
7. بلع و گوارش: دهان را بشویید، بیمار را وادار به استفراغ نکنید، به پزشک مراجعه کنید.

انبارش: جدا از مواد قابل اشتعال و مواد احیاء کننده غذا، علوفه، بازهای قوی، در محل خنک، تاریک نگهداری کنید، در محلی دارای تهویه نگهداری کنید.